KosciaKowy blog

Pora na zagadkę: Co najbardziej razi i denerwuje po przesiadce z Windowsa na Ubuntu? Czcionki i marnotrawstwo miejsca.
Dziś o czcionkach słów kilka.

Czcionki systemowe

Tu sprawa się trochę komplikuje. Jeśli chodzi o czcionki systemowe to po nastu latach przyzwyczajeń wszystko co nie jest Tahomą o rozmiarze 8 wydaje się brzydkie. Ale jak sam się przekonałem to kwestia kilku tygodni używania systemu i po włączeniu Windowsa nie będziecie w stanie zrozumieć w jaki sposób przez tyle lat używaliście tak brzydkiej i nieczytelnej czcionki. Na pewno jednak trzeba zmienić rozmiar czcionek, u mnie domyślnie były potwornie wielkie. Wybieramy Preferencje -> Wygląd -> Czionki

Krój Sans pozostawiłem bez zmian (tak naprawdę to chyba jest Bitstream Vera Sans lub DejaVu Sans), wielkości ustawiłem na (od góry): 8,5; 9; 8,5; 8 (bold), dla stałej szerokości znaków Monospace 9 (ale tu jeszcze się zastanowię nad zmianą kroju). Klikając na Szczegóły możemy wybrać sposób wygładzania i poziom hintingu (odpowiednik ustawień Microsoftowego ClearType).

Microsoft Core fonts for the Web

Czy tego chcemy czy nie czcionki takie jak Times New Roman, Arial, Verdana, Courier New stały się de facto standardem. Jeśli ich nie posiadamy strony będą wyglądać co najmniej dziwacznie, a starannie sformatowany tekst w Wordzie zupełnie się rozsypie.
By rozwiązać ten problem wystarczy zainstalować pakiet msttcorefonts. Dzięki niemu uzyskamy Andale Mono, Arial Black, Arial, Comic Sans MS, Courier New, Georgia, Impact, Times New Roman, Trebuchet, Verdana, Webdings.

Vista fonts

Wraz z Vistą oraz pakietem Microsoft Office 2007 wprowadzony został nowy zestaw czcionek - Constantia, Corbel, Calibri, Cambria, Candara i Consolas. Jakiś czas temu pisałem jak je uzyskać na Windowsa XP i starszych wersji Microsoft Office. Nie dość, że czcionki te wyglądają świetnie to wraz ze wzrostem popularności Office'a 2007 są nam potrzebne by prawidłowo wyświetlić sformatowane za ich pomocą dokumenty.

UWAGA: Instalując je w przedstawiony sposób najprawdopodobniej łamiemy postanowienia licencjyjne Microsoft PowerPoint Viewer 2007!

Potrzebny nam będzie pakiet cabextract, który zainstalowaliśmy przy okazji msttcorefonts. Następnym krokiem jest ściągnięcie PowerPointViewer.exe - ze strony lub:

$ wget http://download.microsoft.com/download/f/5/a/f5a3df76-d856-4a61-a6bd-722f52a5be26/PowerPointViewer.exe

A teraz rozpakowujemy

$ mkdir ppt-viewer
$ cp PowerPointViewer.exe ppt-viewer/
$ cd ppt-viewer/
$ cabextract PowerPointViewer.exe
$ cabextract *.cab
$ sudo chmod a+r,a-wx,u+w *.TT?

Instalujemy dla wszystkich użytkowników systemu (jeśli chcemy zainstalować tylko dla siebie powinniśmy zainteresować się folderem ~/.fonts)

$ sudo mkdir /usr/share/fonts/truetype/pptfonts
$ sudo cp *.TT? /usr/share/fonts/truetype/pptfonts
$ sudo fc-cache -f -v

Tahoma

Niektóre strony, jak na przykład Blox.pl, do poprawnego ich wyświetlenia potrzebują Tahomy. Jej instalacja jest bardzo podobna do instalacji czcionek z Visty.

UWAGA: Nie mam pojęcia jak wyglądają kwestie prawno-licencyjne! Link znalazłem na Wikipedii.

$ wget http://download.microsoft.com/download/office97pro/fonts/1/w95/en-us/tahoma32.exe
$ mkdir tahoma
$ cp tahoma32.exe tahoma/
$ cd tahoma/
$ cabextract tahoma32.exe
$ sudo chmod a+r,a-wx,u+w *.TT?
$ sudo mkdir /usr/share/fonts/truetype/tahoma
$ sudo cp *.TT? /usr/share/fonts/truetype/tahoma
$ sudo fc-cache -f -v

Alternatywy

Jeśli nie chcemy używać fontów Microsoftowych mamy do wyboru wiele alternatyw. Nazwy pakietów czcionek zaczynają się od ttf-*. Na pewno warto zainstalować czcionki DejaVu (ttf-dejavu), które są rozszerzeniem czcionek Bitstream Vera. Ciekawa jest czcionka Linux Libertine (linux-libertine) - bardzo ładna czcionka szeryfowa. Dla miłośników Fixedsys istnieje Fixedsys Excelsior do pobrania ze strony projektu.

Warto również rozważyć instalację Liberation fonts (ttf-liberation) - zawarte czcionki są wyglądem i wymiarami bardzo podobne do Times New Roman, Arial i Courier New. W łatwy sposób możemy je ustawić w OpenOffice'ie jako zamienniki fontów Microsoftowych. Wystarczy wejść do Narzędzia -> Opcje -> OpenOffice.org -> Czcionki

Szczegóły można przeczytać na blogu OpenOffice.org Ninja.

Własne czcionki

Jeśli chcemy zainstalować własne czcionki wystarczy je skopiować do odpowiedniego katalogu w /etc/share/fonts lub ~/.fonts i wykonać polecenie

$ sudo fc-cache -f -v

Czcionki dla programistów

Czcionka używana podczas pisania kodu źródłowego musi posiadać kilka cech:

• nieproporcjonalna (o stałej szerokości znaków)
• czytelna i miła dla oka
• odróżnialne 0 (zero) od O (duże O), o (małe o)
• odróżnialne 1 (jeden) od l (małe l), i (małe i), I (duże I)
• odróżnialne duże i małe litery (zwłaszcza s, v, x, o, w, u)
• wyraźne nawiasy, hashe, slashe
• ładnie wyglądająca w kursywie i po pogrubieniu

Domyślna systemowa Monospace nie wygląda źle, ale nie spełnia wszystkich wymagań. Ja ze swej strony gorąco polecam niesamowitą czcionkę Consolas (Microsoftu, z Visty) - niesamowicie czytelna, dobrze wyglądająca na ekranach LCD z wygładzaniem i hintingiem, no i niesamowicie czytelna. Drugą czcionką wartą sprawdzenia jest Inconsolata (ttf-inconsolata) - bardzo wyraźna i spełniająca wymagania.

Czcionki dla terminala

Na razie używam domyślnej Monospace, nie wygląda źle i spełnia swoje zadanie. Ale może jeszcze znajdę coś lepszego. Jeśli ktoś zna jakąś dobrą czcionkę dla terminala proszę pisać.